DEPREM SEBEBİYLE İŞ AKDİNİ FESHETMEK İSTEYEN İŞÇİNİN İZLEYECEĞİ PROSEDÜRLER

DEPREM SEBEBİYLE İŞ AKDİNİ FESHETMEK İSTEYEN İŞÇİNİN İZLEYECEĞİ PROSEDÜRLER

6 Şubat depremleri neticesinde, iş akdini sonlandırmak isteyen işçilerin yanlış yönlendirildiği ve tazminat haklarını ortadan kaldıracak şekilde fesih ihtarnamelerinin gönderildiğini sıklıkla müşahede ettik. Depremin mücbir sebep hali olduğu ifade edilerek, İl dışında geçici/kalıcı ikamete başlayan işçilere, durumu belgeleyen yazı ile işverene ihtar gönderilerek tazminatların talep edildiği görünmektedir. Bu hatalı uygulama neticesinde binlerce işçi mağdur olacak olup, iş akdinin sonlanmasını isteyen işçilerin aşağıdaki prosedürü izlemesini önemle tavsiye etmekteyiz. Şöyle ki,

OHAL bölgelerine ilişkin çıkarılan 125 sayılı Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile işveren, ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller( devamsızlık dahil) kapsamında işçinin iş akdine OHAL süresince son veremeyecektir. Bu fesih yasağı işveren için olup, işçinin iş akdini sonlandırması noktasında herhangi bir engel bulunmamaktadır. Deprem neticesinde, evi ağır/orta hasar almış, il dışına çıkmış, yaralanmış işçilerin iş akitlerini feshedilmesi hali için İş Kanunu 24/III de ifade edildiği şekliyle, bir haftadan fazla süre ile işin durmasının gerekmesi icap etmektedir. Eğer, firma faaliyetine devam etmekte ise, depremden kaynaklı İl dışına çıkmış olan veya tekrar işyerine dönerek çalışma yapması kendisinden beklenemeyecek şekilde mağdur durumda olan işçilerin, depremi ve bulunduğu hali sebep göstererek feshetmesi mevcut düzenleme karşısında mümkün görünmemektedir. Bu sebeple, İl dışında yaşadığını ifade ederek, yapılan fesihlerin tamamında tazminatların ciddi tehlikeye düştüğünü ifade etmek isteriz.

Yukarıda anlattığımız şekliyle işyeri faaliyetlerine devam etmekte ancak deprem neticesinde işyerinde çalışmaya devam edemeyecek olan işçilerin, hak ihlallerine bakılır: Usule aykırı olarak, fazla mesai yaptırılması, bayram ve tatil ücretlerinin ödenmemesi, hafta tatili kullandırılmaması, elden fark ücreti ödenmesi, ayrımcılık yasağına tabi tutulması, mevcut pozisyonun düşürülmesi ya da iş şartlarının ağırlaştırılarak daha zor şartlar altında çalışmaya zorlanması gibi sebeplerle İş Kanunu ihlal edilmekte ise işçi ihlali ifade ederek iş akdini sonlandırıp, tazminat almaya hak kazanabilecektir.

İşçinin bir yukarı paragrafta ifade edildiği şekliyle hiçbir hak ihlali bulunmamakta ve işyeri faaliyetlerine devam etmekte ise işçinin tek başına yapacağı fesih tazminat hakkına zarar verebilecektir. Bu sebeple, belirtilen hallere uymayan ve çalışmaya devam etmesi de içinde bulunduğu şartlar gereği mümkün bulunmayan işçi, durumu ifade eden bir bildirim yazısını noter aracılığı ile işverene göndererek, zorunluluk halinin ortadan kalkıncaya dek, işe devam edemeyeceğini, zorunluluk halinin ortadan kalkması ile çalışmasına kaldığı yerden devam edeceğini ifade eden bir yazı göndermesi uygun olacaktır. Nitekim, OHAL süresinin bitmesi ile işe devam etmeyen işçilerin iş akitleri işveren tarafından devamsızlıktan feshedilecek olup, feshin 25/III kapsamına dahil edilerek, işveren açısından zorunluluk sebebine dahil edilmesi lüzumu bulunmaktadır. Bu halde işveren tarafından yapılan fesih neticesinde işçi kıdem tazminatına hak kazanabilecektir.