SİTE YÖNETİMİNİN TARAF EHLİYETİ
Uygulamada hususiyle kapıcılar tarafından açılan işçilik alacağı davalarında, site yönetiminin taraf olarak gösterildiğine şahit olmaktayız. Ancak, site yönetiminin kurulu olduğu apartmanlarda, davanın yönetime değil doğrudan yöneticiye ya da tüm kat maliklerine yöneltilmesi gerekmektedir. Bu sebeple, yöneticinin davaya dahili gerekmektedir. Emsal karar :
“Somut uyuşmazlıkta, dava dilekçesinde Kumru sitesinde kapıcı olarak işe başladığını belirten davacı taraf davasını Kumru Sitesi Apartman yönetimine yönelterek açmıştır. Davacıya ilişkin işe giriş ve işten ayrılış bildirgelerinde de, davacının işvereni Kumru Sitesi Apartman Yönetimi olarak görülmektedir. Dosyada mevcut 12.03.2014 tarihli genel kurul toplantı tutanağına göre Kumru Sitesi Apartman yönetim kurulunun oluşturulduğu anlaşılmaktadır. Davacının çalıştığı işyerinde apartman yönetimi olduğu anlaşıldığından apartman yönetimi adına yöneticiye husumetin yöneltilmesi gerekmektedir. O halde Mahkemece 6100 sayılı HMK 124.madde uyarınca davacının davasını doğru hasma yöneltmesi için işlem yapılması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.”22. HUKUK DAİRESİ Esas Numarası: 2017/24385 Karar Numarası: 2019/17681 Karar Tarihi: 30.09.2019
“Yönetici, İş Kanunu ve Yönetmeliğin uygulanması yönüyle işveren temsilcisidir. İş hukuku anlamında ortaya çıkabilecek idarî ve yargısal uyuşmazlıklarda yönetici işvereni temsil eder. Bu itibarla, kapıcının işveren hakkında açabileceği davanın kat maliki ya da maliklerine karşı açılması gerekmekte ise de, Yönetmelikten doğan bu temsil yetkisine göre davanın doğrudan yönetici hasım gösterilerek açılması da mümkündür. Ancak bu halde dahi hükmün doğrudan yönetici hakkında kurulması doğru değildir. Mahkemece kat maliki ya da malikleri adına yönetici hakkında karar vermesi gerekir. Zira Yönetmeliğin 4/d maddesine göre, yöneticinin ana taşınmazda üstlendiği görevleri itibarıyla kat maliki ya da maliklerinden tahsil ederek, kapıcının Yasadan doğan haklarını ödeme yükümlülüğü vardır.” 9. HUKUK DAİRESİ Esas Numarası: 2015/17741 Karar Numarası: 2015/25603 Karar Tarihi: 14.09.2015
KAPICILIK VE FAZLA MESAİ TALEBİ
Kapıcı faaliyetleri aralıklı faaliyetlerden olduğundan, kapıcılar tarafından açılan fazla mesai davalarında bazı hususların üzerinde titizlikle durulması gerekmektedir.
Yargıtay, kapıcının çalışma süresinin belirlenmesine ilişkin bazı kriterler belirlemiştir. Özellikle, kapıcının kaç daireye baktığı ve apartmandaki faaliyet alanının nelerden ibaret olduğunun tek tek tespit edilerek, çalışma süresinin belirlenmesini istemektedir. Örneğin bir kararında 8 dairelik bir apartmanda kapıcının çalışma süresinin günlük bir saat olacağına karar vermiştir :
“8 daireli bir apartmanda yaptığı işlerin günlük ancak bir saatini alabileceği göz önüne alınarak ücreti buna göre belirlendikten sonra hesaplamalar yapılmalıdır.”9.HUKUK DAİRESİ Esas Numarası: 2009/19631 Karar Numarası: 2009/15727 Karar Tarihi: 08.06.2009
4857 sayılı Kanun’un 63. maddesi kapsamında çıkarılan İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliği’nin 6. maddesinde, “İşyerinde tam süreli iş sözleşmesi ile yapılan emsal çalışmanın üçte ikisi oranına kadar yapılan çalışma kısmi süreli çalışmadır”. Gerekçede “üçte ikisinden az” olan çalışma ifadesi kullanılmışken, yönetmelikte üçte iki oranına kadar yapılan çalışmalar kısmi çalışma sayılmıştır. Bu durumda emsal işçiye göre kırkbeş saat olarak belirlenen normal çalışmanın taraflarca otuz saat ve daha altında kararlaştırılması halinde, kısmi süreli iş sözleşmesinin varlığından söz edilir. Bu sebeple, bazı kapıcılar kısmi süreli çalışma yapmakta olup, ücretin asgari ücrete nazaran az verilmesi hukuka uygundur. Emsal karar :
“Bu açıklamalar ışığında eldeki davayı değerlendirmek gerekirse, konut kapıcısı olan davacının, dosya içeriğinden anlaşıldığı üzere, apartmanın bağımsız bölüm sayısı ve ortak yerleri ile yaptığı işin niteliği gereği günün belli saatleri çalıştığı, çalışmasının kısmi süreli olduğu ve asgari ücretle oranlandığında kısmi süreli çalışmasının karşılığı olan ücret alacaklarının ödendiği tartışmasızdır. Şu halde, davacının, ücreti alacağı talebinin reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.”YARGITAY 22. HUKUK DAİRESİ Esas Numarası: 2015/5305 Karar Numarası: 2016/11010
Yargıtay, 70 dairelik sitede dahi kapıcının fazla mesaisi olmayacağına hükmetmiştir :
“Davacının, yedi bina ve toplam yetmiş daireden oluşan sitede kapıcılık görevini yaptığı, bu kapsamda binalar ve sitenin genel temizliği ve bakımı, bahçe düzenlemesi, çöp ve aidat toplama gibi görevleri ifa ettiği, kat maliklerinden sipariş almadığı anlaşılmaktadır. Sitenin kalorifer tesisatı önceden kömürlü olsa da, bu dönemin vaki defi sebebiyle zamanaşımına uğradığı, zamanaşımına uğramayan dönem yönünden ise doğalgaz sistemine geçildiği anlaşılmıştır. Yukarıda açıklanan maddi ve hukuki olgular karşısında, davacı tarafından yapılan işlerin niteliği, kalorifer tesisatının doğalgaz sistemli oluşu, daire sayısı ve sitenin büyüklüğü gibi hususlar nazara alındığında, davacının haftalık kırkbeş saati aşan fazla çalışmasının bulunmadığının kabulü gerekmektedir.”22. HUKUK DAİRESİ Esas Numarası: 2013/25104 Karar Numarası: 2014/33865
Açıklanan sebeplerle, kapıcılar tarafından ikame edilen davalarda fazla mesai tespiti hususunda davacının çalışma şekil ve süresini tespit edebilmek için keşif yapılması gerekmektedir :
“Daire sahiplerinden 13 tanesinin yurt dışında veya şehir dışında ikamet ettikleri ve dairenin kilitli olduğu Polis marifetiyle tespit edilmiştir. Bu durumda 16.05.2014 tarihli denetim tutanağında davacının fiilen yaptığı merdiven temizliği hergün çöp alımı, bahçe bakımı olarak belirtilen işlerin haftada kaç saatini alabileceği, davacının tam zamanlı mı yoksa kısmi zamanlı mı çalıştığı hususu gerekirse keşif yapılarak irdelenmelidir.”22. HUKUK DAİRESİ Esas Numarası: 2016/24933 Karar Numarası: 2019/22211
Av. Mehmet Mustafa ÖZÜNVER
